Исидора Петровиќ
Ме гледаше со единственото светлечко око, трамвајот на линијата 9. Потоа повеќе не се сеќавам на ништо, рекоа дека било обид за самоубиство, рекоа дека возачот реагирал навреме и дека патниците седеле во шок. Не верувам. Колку што се сеќавам, тој ден бев само збунет повеќе од обично, застанав и се лизнав од мократа шина во моментот кога го чув ѕвончето на трамвајот. Се сеќавам дека неколку мигови претходно, таксистот ме исфрли од автомобилот зашто четири пати го променив одредиштето, не можев да се сетам каде прво треба да одам. Можеби можев едноставно да донесам одлука, па макар и погрешна, но не умеев. Тоа со донесувањето одлуки почна да ми буди анксиозност уште два часа претходно, зашто жената во редот во пекарницата не можеше да почека да се одлучам помеѓу крофната со чоколадна глазура и бухтлите коишто штотуку, врели, ги изнесуваа на рафтот. Само да не се појавеа бухтлите, вака навистина не можев веднаш да пресечам, а на жената во редот ѝ се брзаше. Излегов со крофна, незадоволен. Да, ја зедов баш таа со чоколадна глазура, иако ми е препорачано да го променам начинот на исхрана, еве веќе има три месеци. Всушност, пред точно дваесет недели ја донесов таа одлука кога резултатите покажаа повишен притисок и триглицериди. Подоцна, нутриционистот ми објасни колку килограми на мојата висина и во моите 38 години толерира медицината. Сѐ повеќе од тоа ќе морам да отфрлам. Добив режим на исхрана и во целост не се придржував до него. Затоа што немам мотив. Додека Сигмунд беше жив, беше полесно да се задоволи барем потребата за движење. Трипати дневно прошетка, две пократки и една долга. Но сега, остана само неговата простирка во трпезаријата, а тоа не е доволен мотив. Баш напротив, прошетката без Сигмунд нема никаква смисла. Следниот месец ќе биде една година откако го нема мојот пријател. Како, да речеме, да ме нема мене половина. Претходната половина замина порано. Поточно, пред три години, можеби некој месец повеќе, се трудам да не го бројам секој час. Денес има три години и 48 денови. Сѐ уште ми се случува да ја фатам со поглед русата коса собрана на тилот покрај прозорецот во кујната. За миг таа слика исчезнува, а осум години мислев дека не е можно да гледам само во рамката на прозорецот. И тоа утро кога заминуваше, седеше во кујната на масата до прозорецот, во рацете ја држеше шолјата со ладно кафе и плачеше. Плачеше како да ја оставам јас неа, како да сум јас виновен што не сум ѝ доволен. Се исплака, ги зеде торбите и замина. Толку си замина од мојот живот што никогаш повеќе не се јави. Јас сѐ уште ги лепам деловите од себе, се обидувам. Ни самиот себеси не сум си доволен. Да, тоа чувство се влече од порано. Да се дипломира на 30 е доцна, но веројатно е добро нешто да се доведе до крајот, како и да е. А јас тогаш работев веќе пет години. „Знаете, да имате и диплома, поинаку би разговарале за позицијата, засега, ова е нашата понуда“, всушност значеше дека парите кои ги добивам се чиста премија, не ги интересира нив талентот. На крајот им ја дадов дипломата. На сите работодавачи, професорите од сите училишта во кои одев, му ја дадов дури и на тренерот по пливање кој не веруваше многу во момче кое доаѓа од некој џенем каде што никогаш не виделе базен. „Што ќе ти е пливањето, момче? Оди на фудбал, ливади имаш секаде, па бркај топка, зашто кога еднаш ќе се вратиш таму… таму нема базен“, некако беше упорен човекот кому растојанието меѓу веѓите и почетокот на косата му беше многу, многу мало. „Нема да се вратам таму, знаете, има војна“, беше претивок мојот глас којшто сакаше да запраша: „А вие сте, претпоставувам, фока?“ Сина беше водата во базенот, многу сина, речиси како и небото тоа утро кога тргнавме во колона, нешто посветла од сините прсти на оние кои не успеаја. Бев непотстрижен денот кога тргнавме, мајка ми тоа исклучително ја вознемируваше. Добро, причината не беше тоа, од тоа само правеше тема сѐ до Белград. Мораше да се разговара за нешто. Доаѓам во новиот свет непотстрижен, прво што ќе направиме е да одиме на фризер. Нема да се капеме, нема да јадеме, нема да ги пуштиме нашите тела да легнат, туку ќе ги потстрижеме тие шишки. Сѐ е во најдобар ред, само да не мислиме на тоа како татко ми не можеше да појде со нас. А секогаш го сакаше до себе, тоа ги уништи нашите животи. Посесивната љубов на мајка ми која не можеше да го пушти, уште десет години порано, да оди во Германија и да ни создаде нов живот. Нема тој да ебе Полјачки по Баварија додека таа сама ги одгледува децата. Потоа војната го распарчи. Знам, не е виновна, не можеше да знае. Туку, сега сум слаб. Не знаеше, зашто молчев, ни дека децата во училиштето не ме сакаа многу, поради татко ми, велат – доаѓа од погрешната страна на реката. Тоа и не беше толку страшно, беше страшно што мојот зрел баритон беше над просекот за возраста, како и мојата дикција и држењето, но тоа не беше доволно да бидам дел од драмската трупа. Со букви, затоа што не бев нивен. А многу сакав да бидам нивен, посебно затоа што најдобриот другар ја имаше таа благородна идеја да се збратими со мене. Додека неговиот татко не му објасни дека никогаш нема да му бидам брат, дека повеќе не можам да му бидам ни другар, дека најдобро би било да не се познаваме повеќе. Најдобар другар. Некој што го бираш по душа. Мислам дека тогаш првпат помислив дека повеќе не сакам да бидам жив. Меѓу туѓинци. Но јас постојано бев меѓу туѓинци. Велат, било обид за самоубиство. Не верувам. Јас сум мртов одамна.
Превод: Иван Шопов
Исидора Петровиќ
Исидора Петровиќ е роденa во Белград 1976 година. По завршената гимназија, се запишува на Биолошкиот факултет, на којшто, години подоцна, стекнува и звање доктор на науки во областа на молекуларната биологија. И професионално и приватно го истражува животот. Кратки раскази и поезија објавувала во збирките и зборниците Се чини дека доаѓа југовина, Кажи кој те уби, Геа (Ars Antibari, Bar), Моќта на зборот (Креативно пишување, Белград). Веројатно е на вистинското место во вистинско време, инаку ништо не би имало смисла.
Контакт: silibgd@gmail.com
ažurirano: 04/02/20
