Ante Storiq
“Shihe Mimi, shihe çfarë është”, thotë nëna.
“S’i mungon gjë!” u përgjgj ajo ndërsa rreth qafe ma lidh mbulesën e verdhë të stërmbajtur.
“Si kaçube. Duhet me e qethë menjiherë!”
“Mos, mos”.
“Për një muaj fillon shkolla. Nuk e lënë në klasë të katërt!”
“Tash e ndreqim na, don’t worry. Kemi me e ba si Sandokanin”.
Ulem para pasqyrës mu në mes të korridorit, Mimi ma vë tenxheren në kokë, dhe me gërshërë ma pret tepricën e flokëve.
Kur i drejtohem, më thotë: “Të lutem, mos më thirr më teta Millana. Të kam thanë njëherë. Si me qenë plakë”.
Pohoj me kokë dhe them Mimi.
“Mundesh edhe n’frengjisht. Mí – mí”, ma kthen nëna.
Qeshin.
Ajo është mikesha e nënës dhe kolegia nga kontabiliteti.
Është personi i vetëm i rritur të cilin, deri diku me sukses, e thërras me nofkë.
Teksa më qethë, thotë: “Kesh pak, të hangtë dreqi”.
Skuqem.
Nuk e kuptoj pse babai im për të thotë se është e keqe si hajni.
Një verë, nënën dhe mua na thërret në katund pranë Liqenit të Proklanit, në shtëpinë e prindërve.
Për kaftjall ha sendviç me pancetë, për herë të parë pi kiselinë.
Derisa Mimi më mëson kërcimin me kokë, nëna duke notuar bërtet: “Përbesë, ma lehtë në det”.
Pastaj notoj pak crowl dhe zhytem në cekëtirë, e Mimi dhe nëna i bëjnë flokët me shampon, dhe pastaj e shpëlajnë dhe rreziten pa jelekë.
Nëna e Mimit nga dera bërtet marre ju koftë dhe veshni diçka.
“Hajt ti se me ba me të pa baba”, thotë.
Qeshin.
Më vonë në shtëpi, babai i saj më thërret të shkoj me të me e hedhë rrjetën ndërsa nëna ime ia kthen: “Hajt ju vetë. Atij nuk i shkojnë fort këtu punë për dore. I pshtjellen gjanat”.
Në muzg megjithatë shkoj me të.
“Ti veç rri aty”, thotë.
Ndërsa me pasar lëvizim buzë liqenit, rri pranë kutisë së drunjtë me parangalin në të cilin gati u ula, shikoj babain e Mimit ndërsa e hedh rrjetën në ujin e kripur.
Në mbrëmje, nën shpatin përballë shtëpisë darkojme salpa të pjekura në zgarë, pështyjmë kockat e peshkut.
Babai i Mimit tregon barcoleta me të cilat vetëm ai qesh, dhe kur Mimi nis të tregojë ankedota të mira nga puna, i thotë: “Oj bijë, sa shumë po bluen”.
“E ti, marifet”, i thotë nëna e Mimit.
Pas darkës, duke pirë verën e shtëpisë së babait të Mimit, nëna dhe Mimi dehen.
Zgjedh kasetat dhe i fus në kasetofon, Mimi dhe nëna vallëzojnë në oborr, përcjellin këngët Zamisli život u ritmu muzike za ples dhe Dodirni mi kolena.
Babai i Mimit duarkryq shikon dhe tund kokën sa majtas djathtas, nëna e saj thotë nc, nc, nc.
Me të mbërritur për të na marrë, babai i bie borisë, dhe pret me bërrylin e mbështetur për kulmin e Yugo 55.
Prindërit e Mimit na japin pomodorë të shtëpisë dhe një qese najloni përplot peshq të ngrirë të nxjerrë nga pellgu.
Me t’u përshëndetur, nëna i falënderon dhe puthet me secilin tri herë: babai pas puthjes së dytë largon kokën.
Dy muaj më vonë, gëzohem kur dëgjoj se nëna po e telefonon Mimin, për t’u qethur.
“Haj medet, sa shumë e zgjatët”, thotë babai dhe ia thotë këngës “Milaaanaaa Pilaaanaaa”.
“Mbylle ti”, ia kthen nëna.
Kur vjen, Mimi më dhuron kasetën të cilën e ka incizuar nga pllaka e saj: albumi i ri i grupit Film – Zemlja sreće[1].
Ndërsa më qeth, e shikoj në reflektim, marr erë vjedhurazi.
Pasi nëna m’i lan flokët, derisa më merr gjumi, e dëgjoj kasetën: nën llambën e dhomës lexoj listën e këngëve të shkruar me stilolapsin pembe, shikoj shkronjat e imëta të shkrimit të saj.
Të nesërmen, derisa prindërit janë në punë, e gjej revistën “Start” të fshehur poshtë çarçafit në dollapin e dhomës së tyre.
E lëshoj Tokën e lumturisë, shfletoj revistën.
Në krevatin bashkëshortor, shtrihem pranë dopios së hapur.
Më kujtohet gjoksi lakuriq i Mimit.
Në vendin ku janë buzët e vajzës lakuriqe, e puth letrën.
Pas disa javësh, nga dhoma ime dëgjoj nënën ndërsa në kuzhinë duke pirë kafen pas drekës i tregon babait se Mimi ka disa ditë që nuk ka ardhur në zyrë, se nuk përgjigjet në telefon, se një kolege thotë se ajo është kuçke trefazore, dhe le ta thejë qafën atje ku e ka familjen.
“Ma mirë me shku. A po e sheh çfarë kohe ka ardhë?!”, thotë babai.
Vonë në mbrëmje, bie telefoni.
“Ku je?”, thotë nëna me zë vajtues.
“N’katund. Te nana”.
“Qysh janë ata?”
“Mirë… besoj”.
“E çka doni me ba?”
“Ah s’e di. S’e di as ku kemi me shku, as çka kemi me ba”.
Dy ditë më vonë, i shtrirë në shtrat, nëpër grila shoh shkëndija.
Nëpër qytet jehojnë shpërthime, dëgjohen të shtëna armësh rreth kazermës.
Pasi bie sirena për rrezik të përgjithshëm, vishemi shpejt e shpejt, me nxitim futemi në shpellën e adaptuar në strehë.
“Krejt kanë me na pre”, thotë një komshike plakë.
Në mëngjes, djaloshi komshi më përqesh se jam pshurrë në gjumë.
Gjatë granatimeve të kohëpaskohshme të qytetit, rri me nënën në strehë për më shumë se një muaj.
Me zor mësohem të fle në terr të plotë.
Kohë pas kohe, kur babai vjen nga fushëbeteja, vrapojmë në shtëpi për t’u larë.
Para gjumit, për të mos dëgjuar gërhitjen, kërcitjen e dhëmbëve dhe përçarjet, i vë dëgjueset në vesh: walkmani rrotullon anët e kasetës së Mimit: Ljubav je zakon, Rob ljubavi, Dobre vibracije, Vlak do zemlje sreće, Doći ću ti u snovima...
Kur qetëohet gjithçka, babai vjen në shtëpi nga fushëbeteja.
Më thotë të shkoj në dhomë dhe ta ndez kasetofonin, dhe e mbyll derën e kuzhinës.
E uli volumin dhe ngjitem për derën e dhomës.
Nuk po i dëgjoj.
Dal nga dhoma, ngjitem për dyert e kuzhinës.
Babai tregon se e ka dëgjuar njëfarë ushtari se janë vrarë prindërit e Mimit.
I kanë rrahur me kondakë, pastaj i kanë futur në rrjetën për peshkim dhe i kanë tërhequr zvarrë përgjatë bregut të Liqenit të Proklanit, dhe më pas i kanë lyer me benzinë dhe i kanë djegur.
Nëna me lot në sy pyet për Mimin.
Babai hesht.
Një natë, shoh në ëndërr se jam i moshës së Mimit.
Qëndrojmë të përqafuar në njëfarë lëndine, puthemi në gojë.
E dua.
Kam të veshur uniformën ushtarake.
Afrohet kamioni.
Shoferi më ulërin të futem në kabinë.
Me kokën të nxjerrë jashtë dritares së makinës, e shoh Mimin teksa ma tund dorën me mbulesën e verdhë të vjetëruar.
Edhe unë ia bëj me dorë.
Përnjëherë, Mimi zhduket.
Mbulesa e verdhë valëvitet nëpër ajrin e elektrizuar.
Gjatë ngasjes, e kuptoj se po i bartim kufomat e prindërve të Mimit.
Kërcej jashtë kamionit.
Ndërsa vrapoj, breshëria nga kallashnikovi ma pret shpinën.
Zgjohem.
Nga çatia e strehës së Splitit, uji më pikon në fytyrë.
Disa vite pas luftës, bie telefoni.
“Kush është tash në këtë sahat”, thotë babai dhe përgjigjet.
E dëgjoj zërin e Mimit.
Babai ia zgjat dëgjuesen nënës.
Tha se ishte në Zrenjanin dhe se ishte mirë.
“Po m’vjen mirë që po t’dëgjoj”, i thotë nëna.
Flasin shkurt.
Nëna e mbyll telefonin, dhe shkon në banjo.
Dëgjoj dënesën.
Babai ia ngrit volumin televizorit.
Me rastin e njërës prej vizitave të fundit në Shibenik, pjesërisht nga dëshmitë e mikut të babait i cili së fundmi vari veten, pjesërisht nga shkresat e gjykatës, e kuptoj se pranë limanit të Mandalinit, në kazermën e pushtuar të APJ-së në pjesën jugore të qytetit, nga fundi i dimrit të vitit 1992 në hapësirat e burgut ushtarak të Kulinës u sollën nja njëzetë ushtarë të zënë rob dhe disa civilë.
Përditë i godasin me shuplaka, shkopinj, kondakë; i shqelmojnë, i rrahin me kabllo.
I torturojnë me tela elektrikë dhe me elektroshok, i detyrojnë të kryejnë marrëdhënie me njëri-tjetrin.
Njërën nga gratë e zëna e dhunojnë disa persona, e detyrojnë të kryejë marrëdhënie me njërin prej civilëve.
Ajo grua është Millana Jankoviq.
Mimi.
Ndërsa frizerja me makinë m’i qeth flokët e rritura, në radio dëgjohet Vlak do zemlje sreće.
Ajo këndon, dhe më vëren në reflektimin e pasqyrës.
“A po qan, a”, thotë.
Unë heshti, me bërryl i fshij lotët.
“Po kjo këngë nuk është e dhimbshme”, thotë ajo dhe vazhdon qethjen.
Përkthim: Qerim Ondozi
[1] Toka e lumturisë
Ante Storiq
Ante Storiq jeton dhe punon në Shibenik, ku ka lindur në vitin 2019. Është autor i tregimeve të shkurtra, filmave artistikë të shkurtër, dokumentarëve, videoklipeve dhe poezisë rap. Kjo është pjesëmarrja e tij e dytë në konkursin Biber.
Kontakt: ante.storic@gmail.com
ažurirano: 10/02/23
